|
FOTOĞRAFÇILAR HAKKINDA
YÖNERGE
FOTOĞRAFÇILAR
HAKKINDA YÖNERGE
İstanbul
Askeri
Matbaa
1915
"Aşağıda tam metni verilen “Fotoğrafçılar Hakkında Talimatname”,
cepheye gidecek fotoğrafçıların uyması gereken kuralları içermekte
olup Osmanlı İmparatorluğu Harbiye Nezareti tarafından hazırlanıp
1915 yılında bastırılmış ve ordu komutanlıklarına uygulanmak üzere
gönderilmiştir. . Orjinali Galip Coşkun’un özel arşivinde bulunmaktadır.
Ayşen Beyazıt ve Galip Coşkun tarafından orjinal
metninden çevirisi yapılmıştır. "
Savaş sırasında ülkenin çeşitli bölümlerinde savaş
nedeniyle gerçekleşen olayları fotoğraflamak isteyenler Ordu Komutanlığı’nın
aşağıdaki koşullarını kabul etmek zorundadırlar.
- Bir makine için en çok iki kişiye izin verilir.
- İzin için başvurulduğunda götürülecek makinanın cinsi ve boyutları
dilekçede belirtilmelidir. Ayrıca fotoğrafçılar ikişer adet
küçük fotoğrafları ve nüfus cüzdanı veya pasaportlarını, Osmanlı
Devleti vatandaşı iseler bulundukları yerin yetkili emniyetinden,
yabancı uyruklu isele bağlı bulundukları elçilikten birer iyi
hal kağıdı vermek zorundadırlar.
- Fotoğrafçılar, Osmanlı Devleti içinde bir yardım derneğine bağlı
iseler yukarıdaki maddede belirtilen iyi hal kağıdından başka
dernek üyesi olduğunu belirten bir belge getirmelidirler. Yabancı
dernekler adına başvuran fotoğrafçılar hakkında günün koşullarına
göre Ordu Kamutanlığı Haber Alma Şubesi Müdürlüğü genel bir
soruşturma yapar.
- Ekli belgeler uygun görülür ve onaylanırsa ruhsatname talep edenlere
Ordu Komutanlığı Haber Alma Şubesi’nce hazırlanacak ruhsatname
başvuranlara verilir. Ruhsatnamesini alan muhabir koluna, beyaz
üzerine kırmızı olarak (H.F.) işlenmiş pazubandı bağlar. Bu
ruhsatname aşağıda belirtildiği gibi doldurulur.
- Makine şubeye getirilir ve resmi mühürle mühürlenir. (Makinenin bozulma
olasılığına karşı yedek bir makine götürmek istenirse yedek
makinenin de mühürlenmesi zorunludur.) Ne kadar cam film götürülecekse
kutularıyla birlikte şubede mühürlenir. Bu mühür fotoğrafçının
gideceği Ordu Kurmay Başkanlığı tarafından veya Bölge Komutanlığı
tarafından sökülür ve altıncı madde gereğince kendisine verilen
ruhsatnameye kaydedilir. Mühürlü kutulardan başka cam ve buna
benzer şeyler götürmek izine bağlıdır.
Fotoğrafçıya verilecek ruhsatnameye, makinenin
markası, türü ve boyutları, yedek makine oluğ olmadığı, plakların,
kutuların sayısı ve bunların şubece hangi tarihte mühürlendiği
yazılır.
- Fotoğrafçılar cephede en büyük kumandanlık karargahına başvurarak
belgelerini ve Ordu Komutanlığı’ndan aldıkları ruhsatnameyi
gösterirler. Anılan karargahın kurmay başkanına makine ve diğer
malzemeleri göstererek mühürleri açtırırlar. Sonra söz konusu
komutandan ikinci bir ruhsatname alırlar.
Bu Karargahtan yanlarına bir subay ve bir astsubay
verilir.
Fotoğrafçılar sözkonusu subay veya astsubayın vereceği
emre göre hareket etmeye, çekeceği her fotoğrafı onun gözetiminde
çekmeye ve görev sırasında yapacakları en küçük harekete varıncaya
kadar söz edilen askerlere bildirmeye (ve gönderildikleri karargahın
gerekli gördüğü savaş fotoğraflarını çekerek üzretsiz olarak ilgili
karargaha vermeye) zorunludurlar.
- Plakalar kullanıldıktan sonra ilk karşılaşılan karargaha
teslim edilecek ve karargah bu plakları kutuları ile birlikte
Ordu Komutanlığı ikinci şubeye (İstihbarat Şubesi) göndereceklerdir.
Bu gönderilme işinin tüm sorumluluğu fotoğrafçıların beraberindeki
subaya aittir.
Ordu Komutanlığı Haber alma Şubesi Müdüriyeti gönderilen
bu gibi camlardan istediklerini istediği şekilde basabilir. Buna
karşılık fotoğrafçıya veya fotoğrafçının bağlı bulunduğu şirkete
uygun bir miktar para verir. Geri kalan camlardan basımını (çoğaltılmasını
ç.n.) uygun gördüklerini fotoğrafçının bağlı bulunduğu şirkete
geri verir. Fotoğrafçı kendi adına çalışıyorsa dönüşünde kendisine
verir. Hiçbir şekilde baskısını uygun görmediği camları fotoğrafçıya
veya bağlı bulunduğu şirkete bilgi verdikten sonra kırdırabilir
ve herhangi bir ödeme yapmaz.
- Her fotoğrafın sıra numarası, çekildiği tarihi ve yeri ayrıntıları
ile belirtilmelidir. Her fotoğrafçı ayrıca bir de liste tutup
sıra numarasıyla bunları kaydeder. Yayınlanmasına izin verilen
şirkete veya fotoğrafçıya geri verilecek camlardan tabedilen
üçer adet fotoğraf Ordu Komutanlığı Haber Alma Şubesine gönderilir.
- Ordu Komutanlığı Haber Alma Şubesi Müdürü istediği zaman
fotoğrafçı veya şirketlerden yukarıdaki maddede açıklanan fotoğraf
camlarını neden belirtmeden geri isteyebilir.
- Cephede çekilen fotoğraflardan acil olarak Ordu Komutanlığına gönderilmesi
gerektiğinde, fotoğrafçının beraberindeki subay veya astsubayın
yardımı ile postalanarak Ordu Komutanlığı Haber Alma Müdürüne
haber verilir.
Bu konuda yapılacak harcamalar esasen fotoğrafçıya
veya bağlı bulunduğu şirketçe karşılanacak olsa da bu konuda ayrı
bir uzlaşma yapılabilir. Bu durumda şirket veya fotoğrafçı ile
bir antlaşma imzalanır.
- Fotoğrafçı gönderen şirket veya dernek, savaşa göndereceklere kişilerin
davranışlarından sorumludurlar.
- Fotoğrafçılar döndükleri zaman, döndükleri Ordu Komutanlığı Haber
Alma Şubesine bildirmek ve ruhsatname ile pazubandlarını geri
vermek zorundadırlar.
|
