Editör

Bülent Irkkan

Yayın Kurulu

Tülin Ağca
Özlem Bağcı
Leyla Benli
D. Esra Ertürk
Elif İnan
Nejat Kutup
Fulya Köse
E.Kemal Mert
Doğanay Sevindik
Tacettin Teymur
Aylin Yılmazbayhan






Fotografya Yayın Kurulu
adına İmtiyaz Sahibi
Ş. Uğur Okçu


E-Mail Fotografya
fotografya@ada.net.tr

Yayınlanmasını İstediğiniz
Fotoğraf Haberleri İçin

fotografya@fotografya.gen.tr

ADANET Fotoğraf Editörü

Ş. Uğur OKÇU
 
ara


Solan Renkler : Kağnılar Tülin Dizdaroğlu

Çocukluğumda tatil günlerini iple çekerdim.Çünkü kış ayları dışında çoğu cumartesi ya da pazarlarımızı annemin anneannesinin çifliğinde geçirirdik. Sinop' a yarım saat kadar uzakta olmasına karşın bu güzel yerde tam bir köy yaşamı sürerdi .Geceleri gazlambası ışığında odanın duvarlarına vuran gölgeler küçüklüğüm ile ilgili ilk anılarımı oluşturur. Harman zamanı dövene biner, harman yerinde saatlerce döner dururduk. Bizleri, dövene ağırlık amacıyla bindirdiklerini bilmez, bunu bir eğlence sanır, sevinirdik.

Tüm

komşu evlerde olduğu gibi annemin dayısının da iki iri öküztarafından çekilen bir kağnısı vardı. Bazan bu kağnıya doluşur komşu köylere düğüne giderdik. Yol boyunca çocuk bağrışmaları ve kağnı sesinden oluşan bir koro bizlere eşlik ederdi. Hiç duymamış olanlara bu müzikli inilti sesini anlatmak sanırım olanaksız. Özellikle sabah erken saatlerde yada akşam geç vakitlerde daha iyi duyulan bu ses beni halen etkilemektedir. Tekerlekler döndükçe iki ahşabın birbirine sürtünmesi sonucu oluşan bu gıcırtılı sesin daha iyi çıkması için özel sıvılar sürülür. Hatta bazı yörelerde kağnısı iyi ötmeyenin horlandığı bile söylenir. Köyün yaşlıları ise daha kağnı görülmeden uzaklardan gelen sesinden kimin kağnısı olduğunu hemen söyleyiverirler.

Bazı yörelerde ''öküz arabası'' da denilen kağnının en önemli özelliği iki öküz ( bazı yerlerde manda) tarafından çekilmesi ( at kağnıda asla kullanılmaz ) ve tamamen ahşaptan yapılmasıdır. Mazının iki ucuna takılan tümü tahta olan bu tekerler çamur

tutmaması için genelde akağaçtan yapılıp, aşınmaması içinde etrafına 2 cm eninde demir çember geçirilir. Öküzler arasından geçen uzun bir üçgen şeklindeki ''ok'' anayapıyı oluşturur. Bu okun ucuna boyunduruk bindirilir. Uzun bir tahtadan oluşan boyunduruğun iki tarafındaki deri kayıştan yapılmış ''zelve ''ler öküzlerin boynuna bağlanır. Bazı yerlerde tekerleğin at arabası tekerine benzediği yada tümünün demirden yapıldığı görülse de bunlar kağnının orjinal tekeri değildir.

Ateşin keşfinden sonra insanlık tarihinin en önemli buluşlarından biri olan tekerleğin Orta Asya'daki çoban halklar tarafından M.Ö.3000 lerde kullanılmaya başlandığı sanılmaktadır. Hayvanların evcilleştirilmesi de ilk kez buralarda olmuş, bu iki olaya bağlı

olarak ilk hayvanlı arabalar yine bu topraklarda ortaya çıkmaya başlamıştır. M.Ö.3000 -2500 yıllarına ait arkeolojik araştırmalarda dört tekerli araba figürlerine raslanmaktadır. Kağnının ise ilk kez Mısır'da kullanılıp oradan yayıldığı sanılmaktadır. Yüzyıllar boyunca bir çift öküzün koşulduğu kağnı çilekeş Anadolu insanının en büyük yardımcısı olmuş ve halende olmaktadır.

 

 

Bu güne kadar Karadeniz bölgesi ve Afyon civarlarında bulabildiğim çalışır durumdaki kağnıları görüntüledim. Biraz geç kalmış olmakla birlikte Doğu Anadolu, Orta Anadolu ,eğer kalmışsa Çanakkale civarındaki kullanılır durumdaki kağnılarıda fotograflayıp bu çalışmalarımı bir albümde toplamayı hedeflemekteyim.

 

Fotograflarımla sizlere bir tarih boyu Anadolu topraklarına damgasını vuran vefakar ve artık yokolmaya başlayan kağnıların görüntülerini ulaştırabilsem de ne yazıkki o büyülü sesini veremeyeceğim.....

 

TÜLİN DİZDAROĞLU Mayıs 2002




Ziyaretçi Sayısı:1001605
 
   
 
   
 

Barındırma: AdaNET

 

Copyright and "Fair Use" Information

Dergimiz ticari bir kuruluş olmayıp amatör bir yayındır. Fotoğrafçıları ve dünyada yapılan fotoğraf çalışmalarını tanıtmak amacıyla bilgi ve haber yayınları yapmaktadır.
Bir kolektif anlayışıyla çalıştığı için makalelerde yer alan fotoğraflar ve alıntıların sorumluluğu makalenin yazarına, fotoğrafçısına aittir.
Dergide yer alan içeriklerden ve ihlallerden derginin herhangi bir sorumluluğu yoktur.

Fotoğrafya'da yayınlanan yazıların, fotoğrafların ve kısa filmlerin sorumluluğu
yazarlarına/fotoğrafçılarına/sanatçılarına/film yönetmenlerine aittir.

Dergimiz fotoğrafla ilgili gelişmeleri duyurmak amacıyla çalışmaktadır. Ek olarak, ülkemizde yeterince tanınmayan yabancı fotoğrafçılar ve fotoğraflarıyla ilgili bilgi de aktarmaktadır. Makalelerde yer alan fotoğraflar HABER amaçlı kullanılmaktadır.

AdaNET Ana Sayfa X-Hall Instagram