Erzincan Kemaliye Akçalı köyünde doğdu. Okul çağına geldiğinde bütün hemşehrileri gibi kendini gurbette buldu. İlk ve orta okulu İstanbul’da okudu. Öğretmen okuluna girdi. Sanata olan ilgisini burada geliştirdi. Öğretmen okulunu bitirdikten sonra bir yıl köy öğretmenliği yaptı. Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü’ne girdi. Sanat derslerinin yanısıra fotoğrafla burada tanıştı. Hocası Şinasi Barutçu’dan ilk fotoğraf derslerini aldı. İlk fotoğraf makinasına o yıllarda sahip oldu (1949). Sanattaki ilk başarısını öğrencilik yıllarında bir grafik yarışmasında aldı. İlk fotoğraf sergisini de okulda açtı.

Sıtkı Fırat öğretmenlik mesleğini seçtikten sonra Gümüşhane Ortaokulu’nda çalıştı. Yedeksubaylığını yaptığı Kars’ta yöre ile ilgili fotoğraflar çekti. Daha sonra Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesi ve Öğretmen Okulu’nda 6 yıl öğretmenlik yaptı. Fotoğraf kursları açtı. 1959’da Ankara Öğretmen Okulu resim öğretmenliğine gelmesi ile ile sanat camiası içerisinde daha çok bulundu ve çalışmalarını fotoğraf üzerine yoğunlaştırdı. 1966’da Devlet tarafından gönderildiği Almanya’da bir yıl müddetle fotoğraf okullarında incelemelerde bulundu. Seminerlere katıldı. Türkiye Amatör Fotoğraf Kulübü çalışmaları içerisinde bulundu. 26 Yıl hizmet verdiği Eğitim ve Öğretim görevinden Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Resim Bölümü Öğretim üyesi iken emekli oldu (1977).

Bundan sonra Türkiye’nin güzelliklerini, kültürel değerlerini görüntülemeye daha çok zaman ayırdı. Bu yıllarda renkli çalışmalarında yaşadığı zorlukları aşmak ve bir laboratuvar kurmak düşüncesi ile Almanya’ya gitti. İncelemelerde bulundu. 1980’de kendi fotoğraf laboratuvarı Fıratcolor’u kurarak renkli fotoğraf alanında da hizmet vermeye başladı.

Sıtkı Fırat Türk fotoğraf sanatının öncülerinden bir fotoğraf ustasıdır. 50 yıldır fotoğraf sanatına hizmet etmektedir. Konularını daha çok doğadan ve insanla doğa ilişkisinden seçer. Çevre ve doğa dostudur. İçten bir ülke sevgisi ile defalarca gezdiği Anadolu’nun güzelliklerini, kültürel ve tarihi değerlerini, taşını toprağını çekerek ilklere imza atmıştır. Çektiği fotoğraflar takvimlerde, Turizm Bakanlığı afiş ve broşürlerinde, dergilerinde yer aldı. Yurt içinde ve yurt dışında açtığı sergilerle ülke tanıtımına büyük katkılar sağladı. Bir çok fotoğraf severi etkiledi ve fotoğraf çekmeye özendirdi.

Sıtkı Fırat bir sohbetinde “Gurbetlerde büyümem bana büyük bir sıla hasreti çektirdi. İçimde hep bir eziklik duydum. İlk fotoğraf makinasına kavuştuğum zaman memleketimin özlemlerini çocukluk anılarımdan kalan güzellikleri tespit edip arkadaşlarımla paylaşmak istedim. Sonra bu tutku, bu özlem bende bütün bir yurt oldu. Sonraki yıllarda resmi bırakarak fotoğrafa yönelmem fototğrafın bu anlatım gücünden kaynaklandı.”

Yurt içinde ve yurt dışında 80’den fazla sergi ve gösteri yaptı. Memleketim, Türkiye’den Görüntüler, Karadenizin Güzellikleri, Mevsim Mevsim Yedigöller, Güneşin Doğduğu Yer Türkiye, Efsaneler Ülkesi Çin, Malezya, Kuveyt, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Rusya, Romanya, Bulgaristan, Makedonya, Arnavutluk, Kuzey Kıbrıs ve Japonya’da sergiler açtı.
Bir çok ödülün sahibi olan Sıtkı Fırat’a 1997 yılında Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı tarafından Türk Dünyası’na hizmet ödülü verildi (1999). Çin Halk Cumhuriyeti’nin 50.yılı nedeniyle Çin Kültür Bakanlığı’nca 15 ülkeden davet edilen tanınmış fotoğrafçılar arasında yer aldı ve çektiği fotoğraflar Focus on China isimli Prestij kitabında yayınlandı.

TÜYAP tarafından İnter Kamera 2001 Fotoğraf Fuarı’nda sektöre yaptığı hizmetlerden dolayı yılın fotoğraf sanatçısı seçildi. Fırat’ın fotoğrafla ilgili bir ders kitabı ve Kültür Bakanlığı’nca yayınlanan SELÇUKLU SANATI adlı bir prestij kitabı vardır. Yeni çıkaracağı kitabının da hazırlığı içerisindedir. Yurt içi ve yurt dışı çalışmalarında geniş bir dia arşivine sahip olan Sıtkı Fırat aynı zamanda Güzel Sanatlar Eseri Sahipleri Meslek Birliği kurucu üyesi, Türk Tanıtma Vakfı (TÜTAV) üyesi, Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı (TÜRKSAV) üyesi, AFSAD onur üyesi ve Fotoğraf Sanatı Kurumu (FSK) kurucu üyesidir.

(Kaynak: Fotoğraf Sanatı Kurumu, Mayıs/2001 Bülteni)